Nikos Kazancakis'in 1946'da çıkan Zorba'sından uyarlanan 1964 tarihli filminde baş karakter Alexis Zorba şu aşağıdaki iki dakikalık sahneye; kadınlar, erkekler, savaş, vatanseverlik ve daha bir çok konuda öyle şeyleri sığdırır ki;

Ben ülkem için öldürdüm, köyleri yaktım, kadınlara tecavüz ettim.

Peki neden ?

Çünkü onlar Türk'tü, Bulgar'dı!

Lanet olası berbat bir salaktım.

Şimdi insanlara bakıyorum, her insana... ve şöyle diyorum : İyi - Kötü... Yunan ya da Türk bana ne! Yediğim ekmeğine üzerine yemin ederim ki; yaşlandıkça bunu da sormamaya başlayacağım. İyi veya kötü.. farkı nedir ki? Hepimiz aynı yere gideceğiz.. Solucanlara yem olacağız.. 

...diyen bir adam Alexis Zorbas, ya da ona hitap edilmesini istediği ismiyle : Zorba.

Yakın takipçiler bilir; pek kitap tavsiye etmem blogda ya da diğer mecralarda. Çünkü kitabın bir film gibi, şarkı gibi tavsiye edilebilecek bir şey olmadığını düşünürüm. Tavsiye edilen kitabı da okuyamam çoğu zaman. Bana göre kitap sizi bulmalıdır. Kitap sizi bir şekilde kendine çekmelidir ve siz kitabın size verdiğini kendinize saklamalısınızdır.

Saklamalısınızdır çünkü bir kitabın size verdiği ile bir başkasına vereceği aynı şey değildir.

Olamaz.

O yüzden bir kitap hakkında yazıp başkalarının kendilerinin keşfetmesi gerekenleri onlara göstermek saçma gelir bana.

Ki kitap yazısı yazmak ayrıca zordur da.

Ama size Zorba hakkında diyebileceğim şu ki; bu kitabı mutlaka okuyun.

İsterseniz filmini de izleyebilirsiniz ama önce kitabını okuyun.

Bunu da kitap okumuş, film izlemiş olmak için yapmayın.

Çünkü Zorba, sadece bir kitap ya da film karakteri değil.

Zorba gerek Kazancakis'in muhteşem kalemi, gerek yönetmen Kakoyannis'in kamerası, gerek Anthony Quinn'in ona hayat veren müthiş oyunculuğu gerekse de Teodorakis'in harika müzikleriyle bize ulaşabilen yüce bir adam.

Bu kitabı okuyun çünkü; Zorba'yı tanımış olmanın şerefine ancak böyle erişebilirsiniz.

Bu filmi izleyin çünkü kitaptaki Zorba'yı kanlı canlı görüp sesini duymanın yerini tutmasa da en azından o sanrıyı yaşayabilirsiniz.


Hele biraz da Ege'nin havasını soluduysanız hüzünlenince "İki Keklik" türküsünü söylemeye başlayan bu adamı mutlaka tanımalısınız.

Ama Türkçe bir türkü söyleyen bir Yunan olduğu için değil,

Yukarıdaki videoda bahsettiği gibi, konuştuğu ve yaptıkları farklı olanlara anlatacak çok şeyi olduğu için,

Biz "çokbilmişler"e okumamış, cahil bir adamdan ne kadar çok şey öğrenebileceğimizi gösterebileceği için.

İyi bir adam olduğu için.

Belki de sadece bir insan olduğu için.

Belki de Zorba ile aynı solucanlara yem olabilmek için.